Stereotypy zawodowe pokoleń XYZ
W obecnych czasach na rynku pracy mamy do czynienia w zdecydowanej większości z pokoleniem XYZ. Często zdarza się tak, że w obrębie jednej firmy czy przedsiębiorstwa spotkamy osoby z generacji X, generacji Y, generacji Z oraz tzw. Baby boomer. Czy wszystkie pokolenia potrafią ze sobą współpracować? Jak wygląda rynek pracownika i pracodawcy dla XYZ? Czym różnią się oraz jakie są stereotypy zawodowe poszczególnych generacji? Spróbujemy w tym artykule poruszyć takie tematy.
Zacznijmy od baby boomers’ów, czyli osób urodzonych w latach 1946-1964, czyli w okresie powojennego wyżu demograficznego. Nasza populacja widocznie się starzeje, na rynku pracy nadal jest spory odsetek pracowników 50+. Baby boomers przede wszystkim cenią sobie stabilizację, dlatego rzadko zmieniają stanowiska i są mało elastyczni jeżeli chodzi o zmianę miejsca zamieszkania w celu zmiany pracy. Wszystko jest kwestią mentalności, która została zasiana podczas ich młodych lat i ówczesnej sytuacji na rynku pracy. Kiedyś pracę podejmowało się “na lata”, czyli pracowało się dla jednej firmy dziesięć, dwadzieścia, a czasami trzydzieści i więcej lat. Pokolenie to cechuje się wysokim zaangażowaniem, optymizmem i chęcią dzielenia się swoim doświadczeniem z młodszymi generacjami. Nie zawsze jednak współpraca z młodszymi pokoleniami przebiega bezproblemowo. Baby boomers nie potrafią radzić sobie z krytyką, ciężko przychodzi im rozwiązywanie konfliktów. Mówi się, że starych drzew się nie przesadza, dlatego też nie reagują za dobrze na potencjalne zmiany.
Generacja X
Generacja X to osoby urodzone między 1965 a 1980 rokiem. Pokolenie X weszło na rynek pracy podczas zmian polityczno-gospodarczych w Polsce. Wolny rynek przyczynił się do większej śmiałości jeżeli chodzi o zakładanie własnych biznesów. Stereotypy zawodowe o pokoleniu X to między innymi papierologia oraz bezpośredni kontakt face to face. Pomimo obeznania z dzisiejszą technologią, nie ufają jej bezgranicznie. Jako pracownicy osoby z generacji X są sumienne i rzetelne, nie rzadko w tej grupie spotkać można pracoholików. Są lojalni wobec przełożonych, cenią sobie stabilizację zawodową. Nie do końca radzą sobie porażkami i krytyką. Lubią jasną i stabilną sytuację zawodową, jednak są już lepiej nastawieni na możliwości zmian, jakie daje rynek pracy.
Pokolenie Y
Pokolenie Y określane również jako millenialsi, to osoby urodzone w latach 1980-1989. Stereotypy o pokoleniu Y to przede wszystkim potrzeba ciągłego rozwoju oraz satysfakcjonujące warunki finansowe. Generacja Y na pewno angażuje się w obowiązki, jeżeli praca w jej subiektywnym odczuciu jest interesująca. Pokolenie lat 80 jest otwarte na nowe wyzwania i wielozadaniowe. Nie zamykają się na możliwość relokacji jednocześnie cenią sobie elastyczne godziny pracy. Do stereotypów zawodowych pokolenia Y należą też problemy w komunikacji z autorytarnym przełożonym, nie zawsze też odnajdą się w międzypokoleniowym zespole. Generacja Y jest o wiele bardziej pozytywnie nastawiona na ewentualne zmiany pracodawcy, a nawet zawodu – jeśli tylko zobaczy w tym swoją szanśe na lepsze warunki oraz rozwój.
Generacja Z
Generacją Z określa się najmłodsze pokolenie obecne na rynku pracy. Osoby te urodziły się po 1990 roku. Millenialsi potrafią szybko i skutecznie analizować dane dzięki funkcjonowaniu na co dzień w wirtualnym świecie. Najnowsza technologia nie ma przed nimi granic. Pokolenie Z jest otwarte na nowe wyzwania, twórcze, komunikatywne, ambitne oraz pewne siebie. W pracy cenią sobie przede wszystkim możliwość ciągłego rozwoju, są głodni wiedzy. Stereotypy dotyczące pokolenia Z to przede wszystkim niestabilność, powierzchowność w ocenie sytuacji, która może prowadzić do konfliktów, ale też słaba koncentracja. Problemem generacji Z pomimo dużej pewności siebie i odnajdywaniu się w zautomatyzowanej rzeczywistości jest strach przed przyszłością oraz poczucie braku stabilizacji. Niektórzy też widzą obawy w ich zachowaniach zawodowych w relacji staż pracy, a wynagrodzenie i benefity. Są to osoby, które generalnie chcą, aby ich ścieżka zawodowa rozwijała się niczym przebojowy start-up, bardzo szybko i dynamicznie.
Rynek pracy obfituje w pracowników różnych pokoleń, każde z nich posiada określone stereotypy zawodowe. Pomimo różnic starają się razem funkcjonować w międzypokoleniowych zespołach i dzielić się wiedzą oraz doświadczeniem. Tak jest niemal w każdej branży, ale również w każdej dziedzinie życia. Nie jest to sytuacja nowa, różnice pokoleń zawsze istniały, jednak w dobie nowoczesnych technologii, cyfryzacji i komunikacji online, cały ten aspekt jest o wiele bardziej widoczny dla każdego z nas.
Katarzyna Dembolecka, Weronika Kania